जर तुम्ही या शब्दाबद्दल ऐकले असेल तर “हॅलोजनमुक्त पीसीबी”आणि अधिक जाणून घ्यायचे आहे, तुम्ही योग्य ठिकाणी आला आहात. आम्ही या छापील सर्किट बोर्डमागची कथा शेअर करतो.

पीसीबीएसमधील हॅलोजन, सर्वसाधारणपणे हॅलोजन आणि “हॅलोजन-मुक्त” या शब्दाची आवश्यकता शोधा. आम्ही हॅलोजन मुक्त करण्याचे फायदे देखील पाहिले.

हॅलोजन मुक्त पीसीबी म्हणजे काय?

हॅलोजनमुक्त पीसीबीच्या आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी, बोर्डमध्ये प्रति दशलक्ष (पीपीएम) भागांमध्ये विशिष्ट प्रमाणात हॅलोजन असणे आवश्यक नाही.

पॉलीक्लोरिनेटेड बायफेनिलमध्ये हॅलोजन

पीसीबीएसच्या संबंधात हॅलोजनचे विविध उपयोग आहेत.

क्लोरीनचा वापर पॉलीविनाइल क्लोराईड (पीव्हीसी) तारांसाठी ज्वाला मंद करणारा किंवा संरक्षक लेप म्हणून केला जातो. हे सेमीकंडक्टर डेव्हलपमेंट किंवा कॉम्प्युटर चीप साफ करण्यासाठी विलायक म्हणून देखील वापरले जाते.

विद्युत घटकांचे संरक्षण करण्यासाठी किंवा घटकांचे निर्जंतुकीकरण करण्यासाठी ब्रोमाइनचा वापर ज्योत प्रतिरोधी म्हणून केला जाऊ शकतो.

कोणत्या पातळीला हॅलोजनमुक्त मानले जाते?

आंतरराष्ट्रीय इलेक्ट्रोकेमिस्ट्री कमिशन (IEC) हॅलोजन वापर मर्यादित करून एकूण हॅलोजन सामग्रीसाठी 1,500 PPM चे मानक ठरवते. क्लोरीन आणि ब्रोमीनची मर्यादा 900 PPM आहे.

तुम्ही घातक पदार्थ मर्यादेचे (RoHS) पालन केल्यास PPM मर्यादा समान आहेत.

कृपया लक्षात घ्या की बाजारात विविध हॅलोजन मानके अस्तित्वात आहेत. हॅलोजनमुक्त उत्पादन ही कायदेशीर आवश्यकता नसल्यामुळे, निर्मात्यांसारख्या स्वतंत्र घटकांद्वारे निर्धारित परवानगीयोग्य स्तर भिन्न असू शकतात.

हॅलोजन मुक्त बोर्ड डिझाइन

या टप्प्यावर, आपण हे लक्षात घेतले पाहिजे की खरे हॅलोजन मुक्त पीसीबीएस शोधणे कठीण आहे. सर्किट बोर्डवर थोड्या प्रमाणात हॅलोजन असू शकतात आणि हे संयुगे अनपेक्षित ठिकाणी लपवले जाऊ शकतात.

चला काही उदाहरणे विस्तृत करूया. ग्रीन सर्किट बोर्ड सोल्डर फिल्ममधून ग्रीन सब्सट्रेट काढल्याशिवाय हॅलोजनमुक्त नाही.

पीसीबीस संरक्षित करण्यात मदत करणारे इपॉक्सी रेजिनमध्ये क्लोरीन असू शकते. हॅलोजन काचेचे जेल, ओले आणि बरे करणारे एजंट्स आणि राळ प्रमोटर सारख्या घटकांमध्ये देखील लपलेले असू शकतात.

हॅलोजन-मुक्त सामग्री वापरण्याच्या संभाव्य तोट्यांबद्दल देखील आपण जागरूक असले पाहिजे. उदाहरणार्थ, हॅलोजनच्या अनुपस्थितीत, सोल्डर ते फ्लक्स रेशो प्रभावित होऊ शकतो, परिणामी स्क्रॅच होतात.

लक्षात ठेवा की अशा समस्यांवर मात करण्याची गरज नाही. स्क्रॅच टाळण्याचा एक सोपा मार्ग म्हणजे पॅड परिभाषित करण्यासाठी सोल्डर रेझिस्ट (ज्याला सोल्डर रेझिस्ट असेही म्हणतात) वापरणे.

पीसीबीमध्ये हॅलोजन सामग्रीची पारदर्शकता सुनिश्चित करण्यासाठी सुप्रसिद्ध पीसीबी उत्पादकांना सहकार्य करणे महत्वाचे आहे. त्यांची ओळख असूनही, प्रत्येक उत्पादकाकडे सध्या या बोर्डांची निर्मिती करण्याची क्षमता नाही.

तथापि, आता आपल्याला माहित आहे की हॅलोजन कोठे आहेत आणि ते कशासाठी आहेत, आपण आवश्यकता निर्दिष्ट करू शकता. अनावश्यक हॅलोजन टाळण्याचा सर्वोत्तम मार्ग निश्चित करण्यासाठी आपल्याला निर्मात्याशी जवळून काम करण्याची आवश्यकता असू शकते.

100% हॅलोजनमुक्त पीसीबी मिळवणे हे एक आव्हान असू शकते, तरीही तुम्ही आयईसी आणि आरओएचएस नियमांनुसार स्वीकार्य पातळीवर पीसीबी तयार करू शकता.

हॅलोजन म्हणजे काय?

हॅलोजन स्वतः रसायने किंवा पदार्थ नाहीत. हा शब्द ग्रीकमधून “मीठ तयार करणारा एजंट” मध्ये अनुवादित करतो आणि आवर्त सारणीतील संबंधित घटकांच्या मालिकेचा संदर्भ देतो.

यामध्ये क्लोरीन, ब्रोमिन, आयोडीन, फ्लोरीन आणि ए समाविष्ट आहे – त्यापैकी काही आपण परिचित असू शकता. मजेदार तथ्य: मीठ बनवण्यासाठी सोडियम आणि हॅलोजन एकत्र करा! याव्यतिरिक्त, प्रत्येक घटकामध्ये अद्वितीय गुणधर्म आहेत जे आपल्यासाठी उपयुक्त आहेत.

आयोडीन एक सामान्य जंतुनाशक आहे. फ्लोराईड सारखी फ्लोराईड संयुगे दंत आरोग्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी सार्वजनिक पाणी पुरवठ्यामध्ये जोडली जातात आणि ते स्नेहक आणि रेफ्रिजरंटमध्ये देखील आढळतात.

अत्यंत दुर्मिळ, त्याचे स्वरूप खराब समजले गेले आहे आणि टेनेसी टिंगेचा अद्याप अभ्यास केला जात आहे.

क्लोरीन आणि ब्रोमाईन पाण्याच्या जंतुनाशकांपासून कीटकनाशकांपर्यंत आणि अर्थातच पीसीबीएसमध्ये प्रत्येक गोष्टीत आढळतात.

हॅलोजनमुक्त पीसीबीएस का तयार करायचा?

पीसीबी स्ट्रक्चर्समध्ये हॅलोजन महत्वाची भूमिका बजावतात, तरीही त्यांचे एक नुकसान आहे ज्याकडे दुर्लक्ष करणे कठीण आहे: विषबाधा. होय, हे पदार्थ कार्यात्मक ज्वाला मंद करणारे आणि बुरशीनाशक आहेत, परंतु त्यांची किंमत खूप जास्त आहे.

क्लोरीन आणि ब्रोमीन हे येथील मुख्य गुन्हेगार आहेत. यापैकी कोणत्याही रसायनांच्या प्रदर्शनामुळे मळमळ, खोकला, त्वचेवर जळजळ आणि अंधुक दृष्टी यासारख्या अस्वस्थतेची लक्षणे होऊ शकतात.

हॅलोजन असलेले पीसीबीएस हाताळल्याने धोकादायक प्रदर्शनाची शक्यता नाही. तरीही, जर पीसीबीने आग लावली आणि धूर सोडला तर आपण या प्रतिकूल दुष्परिणामांची अपेक्षा करू शकता.

जर क्लोरीन हायड्रोकार्बनमध्ये मिसळले तर ते डायऑक्सिन, एक घातक कार्सिनोजेन तयार करते. दुर्दैवाने, पीसीबीएस सुरक्षितपणे रीसायकल करण्यासाठी उपलब्ध मर्यादित संसाधनांमुळे, काही देश खराब विल्हेवाट लावतात.

म्हणून, उच्च क्लोरीन सामग्रीसह पीसीबीएसची अयोग्य विल्हेवाट लावणे पर्यावरणासाठी धोकादायक आहे. हे गॅझेट नष्ट करण्यासाठी (जे घडते) ते जाळल्याने वातावरणात डायऑक्सिन सोडले जाऊ शकतात.

हॅलोजन मुक्त पीसीबीएस वापरण्याचे फायदे

आता तुम्हाला वस्तुस्थिती माहित आहे, हॅलोजन मुक्त पीसीबी का वापरावा?

मुख्य फायदा असा आहे की ते हॅलोजनने भरलेले पर्याय कमी विषारी पर्याय आहेत. तुमच्या, तुमच्या तंत्रज्ञांच्या आणि बोर्ड हाताळणाऱ्या लोकांच्या सुरक्षिततेला प्राधान्य देणे हे बोर्ड वापरण्यावर विचार करण्यासाठी पुरेसे आहे.

याव्यतिरिक्त, अशा धोकादायक रसायनांचा मोठ्या प्रमाणात समावेश असलेल्या उपकरणांपेक्षा पर्यावरणीय धोके खूपच कमी आहेत. विशेषत: ज्या भागात सर्वोत्तम पीसीबी रीसायकलिंग पद्धती उपलब्ध नाहीत तेथे कमी हॅलोजन सामग्री सुरक्षित विल्हेवाट लावण्याची हमी देते.

भरभराटीच्या तंत्रज्ञानाच्या युगात, जेथे ग्राहक त्यांच्या उत्पादनांमधील विषांविषयी अधिकाधिक जागरूक होत आहेत, अनुप्रयोग जवळजवळ अमर्यादित आहेत-आदर्शपणे, कार, मोबाईल फोन आणि इतर साधनांमधील इलेक्ट्रॉनिक्ससाठी हॅलोजन-मुक्त ज्याच्याशी आपण जवळून संपर्क ठेवतो.

परंतु कमी विषाक्तता हा एकमेव फायदा नाही: त्यांचा कार्यक्षमता लाभ देखील आहे. हे पीसीबीएस सहसा उच्च तापमानाचा सामना करू शकतात, ज्यामुळे ते लीड-फ्री सर्किट्ससाठी आदर्श बनतात. शिसे हे आणखी एक संयुग आहे जे बहुतेक उद्योग टाळण्याचा प्रयत्न करतात, आपण एका खडकासह दोन पक्षी मारू शकता.

हॅलोजन-मुक्त पीसीबी इन्सुलेशन डिस्पोजेबल इलेक्ट्रॉनिक्ससाठी किफायतशीर आणि प्रभावी असू शकते. शेवटी, कारण हे बोर्ड कमी डायलेक्ट्रिक स्थिरांक प्रसारित करतात, सिग्नल अखंडता राखणे सोपे आहे.

पीसीबीएस सारख्या गंभीर उपकरणांमध्ये टाळता येण्याजोगे धोके मर्यादित करण्यासाठी आपण सर्वांनी जागरूकता वाढवण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. हॅलोजनमुक्त पीसीबीएस अद्याप कायद्याने नियमन केलेले नसले तरी संबंधित संस्थांच्या वतीने या हानिकारक संयुगांचा वापर टप्प्याटप्प्याने करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत.